HoonSmart.com>>PwC ชี้ AI ขับเคลื่อนแรงงานโลก ผลผลิตโต 4 เท่า–ค่าจ้างแรงงานสาย AI สูงขึ้น 56%–โอกาสเพิ่มต่อเนื่องโดยเฉพาะผู้หญิง
PwC ออกรายงาน “Global AI Jobs Barometer 2025” วิเคราะห์ข้อมูลประกาศรับสมัครงานเกือบ 1 พันล้านตำแหน่งจาก 6 ทวีปทั่วโลก ระบุว่า อุตสาหกรรมที่ใช้ AI อย่างเข้มข้นมีการเติบโตของผลิตภาพเฉลี่ยเพิ่มขึ้นจาก 7% (ปี 2561–565) เป็น 27% (ปี 2561–2567) เทียบกับกลุ่มที่ใช้ AI น้อย เช่น เหมืองแร่และโรงแรม ซึ่งผลิตภาพลดลงจาก 10% เหลือ 9% ในช่วงเดียวกัน
กลุ่มอุตสาหกรรมที่ใช้ AI สูงสุดมีการเติบโตของรายได้ต่อพนักงานสูงกว่ากลุ่มที่ใช้ AI น้อยที่สุดถึง 3 เท่า ขณะเดียวกัน ค่าจ้างในอุตสาหกรรมที่ใช้ AI เพิ่มขึ้นเร็วกว่าอุตสาหกรรมที่ใช้ AI ต่ำกว่าถึง 2 เท่า
ตำแหน่งงานที่ต้องการทักษะด้าน AI มีค่าตอบแทนเฉลี่ยสูงกว่างานที่ไม่ใช้ทักษะ AI ในสายเดียวกันถึง 56% ในปี 2567 เพิ่มจาก 25% ในปี 2566 และยังเติบโตเร็วขึ้นถึง 7.5% ขณะที่ประกาศรับสมัครงานทั้งหมดลดลง 11.3%
แม้งานบางกลุ่มอาจถูกระบบอัตโนมัติแทนที่ แต่จำนวนงานที่เกี่ยวข้องกับ AI ยังเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง โดยเฉพาะ งานที่ถูกเสริมศักยภาพด้วย AI มีอัตราการเติบโตสูงกว่ากลุ่มอื่น
ในช่วงปี 2562–2567 อาชีพที่ใช้ AI น้อยมีการเติบโตของตำแหน่งงานถึง 65% ขณะที่กลุ่มที่ใช้ AI มากยังเติบโตต่อเนื่องที่ 38%
ด้านการศึกษายังพบว่า ความต้องการวุฒิการศึกษาอย่างเป็นทางการ ลดลงในตำแหน่งงานที่เกี่ยวข้องกับ AI โดยสัดส่วนลดลงจาก 66% เหลือ 59% สำหรับงานที่ใช้ AI เสริมศักยภาพ และจาก 53% เหลือ 44% สำหรับงานที่ AI สามารถทำแทนได้
นาย โจ แอทคินสัน ประธานเจ้าหน้าที่บริหารฝ่าย AI ระดับโลกของ PwC กล่าวว่า ความกังวลเรื่อง AI จะมาแย่งงานนั้น อาจไม่จริงทั้งหมด เพราะจากงานวิจัยล่าสุดจาก PwC ชี้ว่า AI ช่วยขยายโอกาส และ เสริมศักยภาพ ของแรงงานในหลากหลายอุตสาหกรรม ไม่ใช่ลดบทบาทของมนุษย์อย่างที่เคยกลัว
ทั้งนี้ AI ทำให้คนเข้าถึงความเชี่ยวชาญได้มากขึ้น แม้ในงานที่มีระบบอัตโนมัติเข้ามาแทนบางส่วน พนักงานยังสามารถใช้ AI เพื่อขยายผลลัพธ์และรับบทบาทที่มีความรับผิดชอบมากขึ้น เปิดโอกาสให้แรงงานพัฒนาไปสู่ตำแหน่งใหม่ ๆ โดยเฉพาะเมื่อองค์กรเริ่มประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอย่างจริงจัง และสามารถพัฒนาทักษะด้านดังกล่าวได้ทันกับความต้องของนายจ้างในสายงานที่ใช้ AI ที่เพิ่มขึ้นจาก 25% เป็น 66% ภายใน 1 ปี
นอกจากนี้ งานที่เกี่ยวข้องกับ AI ต้องการวุฒิการศึกษาลดลงชัดเจน เช่น จาก 66% เหลือ 59% สำหรับงานเสริมศักยภาพ และจาก 53% เหลือ 44% สำหรับงานที่ AI สามารถแทนที่ได้
งานที่ใช้ AI พบผู้หญิงมากกว่าผู้ชายในทุกประเทศที่ศึกษา สะท้อนว่าผู้หญิงอาจต้องเผชิญกับความคาดหวังเรื่องทักษะที่สูงขึ้น
นางแครอล สตับบิงส์ ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายพาณิชย์ระดับโลกของ PwC กล่าวว่า อาชีพที่มีการนำ AI มาใช้น้อยกว่าจะมีอัตราการเติบโตของตำแหน่งงานโดดเด่นถึง 65% ในช่วงปี 2562-2567 แต่อาชีพกลุ่มที่นำ AI มาใช้มากก็ยังคงมีอัตราการเติบโตที่แข็งแกร่งอยู่ที่ 38%
สำหรับอาชีพที่ใช้ AI อย่างเข้มข้น สามารถแยกย่อยได้เป็น งานที่ถูกทำด้วยระบบอัตโนมัติ (เช่น งานที่ AI สามารถดำเนินการบางส่วนได้) และ
งานที่ถูกเสริมศักยภาพ (เช่น งานที่มนุษย์นำ AI มาช่วยเพื่อเพิ่มประสิทธิผล) ผลการศึกษาพบว่าจำนวนตำแหน่งงานในทั้งสองกลุ่มดังกล่าวยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในทุกอุตสาหกรรมที่ถูกศึกษา โดยเฉพาะกลุ่มงานที่ได้รับการเสริมศักยภาพจาก AI ซึ่งมีอัตราการเติบโตสูงกว่ากลุ่มอื่น
ค่าจ้างในอุตสาหกรรมที่มีการใช้ AI เพิ่มขึ้นเร็วกว่าอุตสาหกรรมที่มีการใช้งานน้อยกว่าถึง 2 เท่า โดยค่าจ้างเพิ่มขึ้นทั้งในงานที่สามารถทำได้โดยระบบอัตโนมัติและงานที่ AI เข้ามาเสริมศักยภาพมนุษย์
ทั้งนี้ ตำแหน่งงานที่ต้องการทักษะด้าน AI ก็มีค่าตอบแทนสูงกว่างานในสายเดียวกันที่ไม่ต้องการทักษะ AI ในทุกอุตสาหกรรมที่ถูกวิเคราะห์ โดยค่าตอบแทนเฉลี่ยที่สูงกว่านี้อยู่ที่ 56% เพิ่มขึ้นจาก 25% ในปีที่แล้ว งานที่ต้องใช้ทักษะ AI ยังคงเติบโตเร็วกว่าตำแหน่งงานอื่น ๆ โดยเพิ่มขึ้น 7.5% จากปีที่ก่อน ในขณะที่ประกาศรับสมัครงานทั้งหมดลดลง 11.3%
ด้าน ดร. ภิรตา ภักดีสัตยพงศ์ หุ้นส่วนสายงานที่ปรึกษา บริษัท PwC ประเทศไทย กล่าวว่า AI ช่วยเพิ่มผลิตภาพและเปลี่ยนแปลงทักษะที่ตลาดแรงงานไทยต้องการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคบริการทางการเงินและเทคโนโลยี ผู้มีทักษะด้านนี้จะมีโอกาสเติบโตและได้รับค่าตอบแทนสูงขึ้น
อย่างไรก็ดี องค์กรต่าง ๆ ควรสนับสนุนการมอง AI ในฐานะเครื่องมือที่ช่วยเสริมศักยภาพการทำงาน ไม่ใช่สิ่งที่มาแทนที่มนุษย์
การเริ่มต้นจากการให้เห็นตัวอย่างการประยุกต์ใช้ AI ในเชิงธุรกิจ พร้อมกับจัดฝึกอบรมให้ความรู้ จะช่วยให้พนักงานเข้าใจการนำ AI ไปใช้ในงานประจำวันได้มากขึ้น
นอกจากนี้ ควรมีแนวทางกำกับดูแลการใช้ AI อย่างรอบคอบ โดยให้ความสำคัญกับประเด็นความปลอดภัยของข้อมูล จริยธรรม และความโปร่งใส
ขณะเดียวกัน พนักงานก็ควรมีทัศนคติที่เปิดรับการเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ และปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงในรูปแบบการทำงาน เพื่อเตรียมพร้อมรับโอกาสที่เกิดขึ้น