HoonSmart.com>>แอสเซนด์ มันนี่ เผย 50% ของลูกค้าสินเชื่อทรูมันนี่ ยังเข้าไม่ถึงสินเชื่อในระบบ หวัง Virtual Banks ช่วยเปิดโอกาสการเข้าถึงทางการเงิน และลดความจำเป็นที่บางส่วนต้องหันไปพึ่งพาหนี้นอกระบบ เอสซีบี เอกซ์ ชี้ไม่ใช่คู่แข่งธนาคารรูปแบบดั้งเดิม แต่เป็นตัวเติมเต็มระบบการเงิน ช่วยให้ประชาชนรายได้น้อยที่เป็นเศรษฐกิจฐานรากเข้าถึงสินเชื่อ–เงินฝากได้ง่ายขึ้น
เวทีเสวนา หัวข้อ “Virtual Banks in Thailand: Opportunities, Risks, and Governance Challenges”(ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา: โอกาส ความเสี่ยง และความท้าทายในการกำกับ) โดยมีผู้ร่วมเสวนา ประกอบด้วย นายมาณพ เสงี่ยมบุตร Chief Financial Officer SCB X นายอิทธินันท์ วัฒน์สุขสันติ ผู้อำนวยการฝ่ายสินเชื่อ บริษัท แอสเซนด์ มันนี่ จำกัด และผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาธุรกิจผลิตภัณฑ์สินเชื่อ บริษัท แอสเซนด์ นาโน จำกัด ดำเนินรายการโดย น.ส.สรัชดา ศรทรง ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ ฝ่ายวิจัยหลักทรัพย์ บริษัทหลักทรัพย์ เกียรตินาคินภัทร
สรุปได้ว่า การเปิดตัวธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา หรือ Virtual Bank ในประเทศไทยกำลังเปลี่ยนโฉมภูมิทัศน์การเงิน โดยไม่ใช่การท้าทายธนาคารดั้งเดิม แต่เป็นการเติมเต็มช่องว่างที่ระบบเดิมไม่สามารถเข้าถึงได้ โดยเฉพาะกลุ่มประชาชนรายได้น้อยและผู้ไม่มีประวัติทางการเงิน
50% ยังเข้าไม่ถึงสินเชื่อในระบบ
นายอิทธินันท์ วัฒน์สุขสันติ จากบริษัท แอสเซนด์ มันนี่ จำกัด และ แอสเซนด์ นาโน จำกัด กล่าวว่า การแข่งขันระหว่างธนาคารเสมือนจริงกับธนาคารดั้งเดิมไม่ใช่เกมที่คนหนึ่งได้ คนหนึ่งเสีย (Zero-Sum Game) แต่เป็นโอกาสในการร่วมมือกัน โดยเฉพาะ Virtual Bank ของกลุ่มซีพีสามารถใช้ประโยชน์จากระบบนิเวศธุรกิจ เช่น ฐานข้อมูลและประสบการณ์จาก TrueMoney ซึ่งมีผู้ใช้งานมากกว่า 30 ล้านราย
การเข้ามาของธนาคารเสมือนจริงจะมีประโยชน์ในสามด้านหลัก ได้แก่
1. การเสนอสินเชื่อที่ครอบคลุมและยืดหยุ่นมากขึ้น โดยใช้ข้อมูลทางเลือก (alternative data) สำหรับกลุ่ม Gig Worker และผู้ค้าขนาดเล็ก
2 .การให้บริการแบบดิจิทัลเต็มรูปแบบและเน้น Mobile-First ที่เข้าถึงง่าย เชื่อถือได้ โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่ไม่เคยเข้าถึงธนาคาร และ
3. การขยายบริการนอกเหนือจากสินเชื่อ เช่น การออม การลงทุน และผลิตภัณฑ์คุ้มครอง ที่ปรับแต่งเฉพาะบุคคลตามข้อมูลลูกค้า
นอกจากนี้ ยังจะช่วยนำลูกหนี้นอกระบบบางส่วนเข้าสู่ระบบมากขึ้น โดยเฉพาะหนี้ครัวเรือนที่มีขนาดใหญ่มาก เป็นปัญหาสำคัญที่ไทยต้องการแก้ไข
นายอิทธินันท์ ยกตัวอย่างว่า จากฐานข้อมูลผู้ยื่นกู้ทรูมันนี่ พบว่าประมาณ 50% อยู่ในกลุ่ม underserved ซึ่งไม่สามารถเข้าถึงสินเชื่อจากธนาคารหรือสถาบันการเงินได้ อาจเพราะเคยถูกปฏิเสธหรือไม่สามารถยื่นขอได้เนื่องจากขาดเอกสารและหลักฐานรายได้ สะท้อนถึงปัญหาความเหลื่อมล้ำทางการเงินที่ Virtual Bank สามารถเข้ามาช่วยแก้ไขได้
ขณะที่ Virtual Bank ให้กู้ยืมในจำนวนไม่มาก อัตราดอกเบี้ยไม่สูงมาก เป็นการช่วยให้ผู้กู้บริหารหนี้ได้ จะดึงดูดให้เข้ามากู้เงินในระบบ ทำให้สามารถติดตามและเก็บข้อมูล
แม้ว่า จะไม่ช่วยทำให้ปัญหาหนี้ครัวเรือนดีขึ้น จากการที่ต้องคิดอัตราดอกเบี้ยตามความเสี่ยงของผู้กู้ ตามเกณฑ์ของธนาคารแห่งประเทศไทย แต่ถ้าสามารถควบคุมอัตราดอกเบี้ยได้ก็น่าจะดี ซึ่งขณะนี้ยังคงมีความคลุมเครืออยู่ก็น่าจะเป็นอีกหนทางหนึ่งที่จะช่วยเรื่องหนี้ครัวเรือนได้
อย่างไรก็ตาม ปัญหาหนี้ครัวเรือนเป็นปัญหาที่หลายฝ่ายจะต้องช่วยกัน โดยรายได้ต่ำเป็นต้นตอหลักของหนี้ครัวเรือน ครัวเรือนที่มีรายได้ต่ำมักหันไปพึ่งพิงหนี้นอกระบบ การยกระดับรายได้ของครัวเรือนเป็นการแก้ไขปัญหาที่ตรงจุด
ไม่ใช่คู่แข่ง แต่ช่วยเติมเต็ม
นายมาณพ เสงี่ยมบุตร ประธานเจ้าหน้าที่บริหารด้านการเงิน บริษัท เอสซีบี เอกซ์ (SCB) เปิดเผยว่า ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา หรือ Virtual Bank จะไม่แข่งขันโดยตรงกับธนาคารพาณิชย์แบบเดิมในด้านการปล่อยสินเชื่อ แต่จะมุ่งพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางการเงินใหม่ที่ตอบโจทย์กลุ่มลูกค้าเฉพาะ โดยอาจมีการแข่งขันในฝั่งเงินฝากบ้าง
ทั้งนี้ ตามข้อกำหนดของธนาคารแห่งประเทศไทย Virtual Bank ในเครือ SCB จะต้องแยกระบบ Core Banking ออกมาเป็นอิสระ เพื่อสร้างโครงสร้างเทคโนโลยีที่ยืดหยุ่นและสามารถพัฒนาแพลตฟอร์มปัญญาประดิษฐ์ท้องถิ่น (AI Native) สำหรับวิเคราะห์พฤติกรรมลูกค้าใหม่ที่ไม่มีข้อมูลทางการเงินในระบบเดิม
“ต้นทุนการดำเนินงานของ Virtual Bank จะต่ำกว่าธนาคารดั้งเดิม เนื่องจากไม่ต้องแบกรับโครงสร้างสาขาและระบบที่ซับซ้อน ทำให้ทุนจดทะเบียนเริ่มต้นเพียง 5,000 ล้านบาท และต้องมีทุนไม่น้อยกว่า 10,000 ล้านบาทในระยะปกติ เน้นให้บริการทางการเงินแก่ประชาชนรายได้น้อยที่ยังเข้าไม่ถึงระบบธนาคารดั้งเดิม เป็นการขยายการเข้าถึงบริการทางการเงินอย่างทั่วถึง”นายมานพ กล่าว
นายมานพ กล่าวว่า แอปพลิเคชันของ Virtual Bank จะถูกออกแบบใหม่โดยเน้นการปรับแต่งตามพฤติกรรมการใช้จ่ายและความจำเป็นเฉพาะบุคคล แตกต่างจาก SCB Easy ที่มีผู้ใช้งานกว่า 18 ล้านคนแต่ส่วนใหญ่ใช้เพื่อการชำระเงินเท่านั้น
ระบบการให้บริการของธนาคารเสมือนจริง มีความยืดหยุ่น ครอบคลุม และมีประสิทธิภาพสูง สามารถนำเสนอผลิตภัณฑ์ และบริการที่ตรงกับความต้องการของลูกค้า สามารถสร้างความประทับใจให้แก่ลูกค้าได้ แตกต่างจากแอป Mobile Banking ปัจจุบันที่เป็น Product-Driven ที่มีความซับซ้อน ไม่สามารถปรับแต่งได้ง่าย