โดย..สาธิต บวรสันติสุทธิ์, CFP นักวางแผนการเงิน
หากจำกันได้วิกฤติ Covid นอกจากสร้างความเสียหายให้เราไม่ว่าจะเป็นเรื่องสุขภาพกาย สุขภาพใจ สุขภาพเงินอย่างไม่เคยคิดมาก่อนว่าจะได้เจอ แต่หากเรามองในอีกด้านวิกฤติ Covid ก็สอนให้เราได้เรียนรู้ถึงปัจฉิมโอวาทขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ว่า
“วยธมฺมา สงฺขารา อปฺปมาเทน สมฺปาเทถ” แปลว่า “สังขารทั้งหลาย มีความเสื่อมสลายไปเป็นธรรมดา ท่านทั้งหลายจง (ยังประโยชน์ตนและประโยชน์ผู้อื่น) ให้ถึงพร้อม ด้วยความไม่ประมาทเถิด”
ปัจฉิมโอวาทย่อมเป็นโอวาทที่สำคัญที่สุด พระพุทธเจ้าเน้นย้ำถึง “ความไม่ประมาท”
วิกฤติ Covid สอนให้เราอย่าประมาท ความเสี่ยงอยู่รอบตัวเรา เกิดขึ้นได้กับทุกคน เกิดขึ้นได้ทุกสถานที่ เกิดขึ้นได้ทุกเวลา อะไรๆก็เกิดขึ้นได้ อะไรที่ไม่เคยคิดว่าจะเกิด ก็เกิดได้ งานที่คิดว่ามั่นคง ก็ตกงานง่ายๆ ธุรกิจที่ว่าแข็งแรง ก็เจ๊งง่ายๆ เมื่อความเสี่ยงเป็นสิ่งที่เราต้องพบเจอ เราก็ควรเรียนรู้ที่จะบริหารความเสี่ยงกัน
การจะบริหารความเสี่ยง เราก็ต้องเรียนรู้เกี่ยวกับความเสี่ยง เหมือนอย่างซุนวูพูดไว้ “รู้เขา รู้เรา รบ 100 ครั้ง ชนะ 100 ครั้ง” หากเราพิจารณาสมการความเสี่ยง
ความเสี่ยง = โอกาสที่จะเกิดเหตุการณ์ * ขนาดของความเสียหายเมื่อเกิดเหตุการณ์
วิธีการบริหารความเสี่ยงที่เหมาะสมก็จะแตกต่างกันตามโอกาสที่จะเกิด และขนาดของความเสียหาย ซึ่งเรียกกันว่า กลยุทธ์แมวตัวเดียว (A CAT)
• ถ้าโอกาสเกิดน้อย ความเสียหายน้อย ก็รับความเสี่ยงเอาไว้ ไม่ต้องทำอะไร อย่างเช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ซื้อใหม่ ผู้ขายมักจะเสนอให้เราซื้อประกันคุ้มครองความเสียหายเครื่องใช้ไฟฟ้านั้น กรณีนี้ เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ซื้อใหม่โอกาสน้อยมากที่จะเสียในปีแรกที่ซื้อ และเมื่อเสียหาย ค่าซ่อมมักไม่แพง ดังนั้น การเลือกรับความเสี่ยงไว้เองด้วยการไม่ซื้อประกันน่าจะเป็นทางเลือกที่เหมาะกว่า
• ถ้าโอกาสเกิดน้อย ความเสียหายมาก ก็ใช้วิธีโอนความเสี่ยงให้ผู้อื่น อย่างเช่น มะเร็ง เราก็ทำประกันคุ้มครองโรคมะเร็ง เพื่อโอนความเสี่ยงให้บริษัทประกัน
• ถ้าโอกาสเกิดมาก ความเสียหายน้อย ก็ใช้วิธีควบคุม หรือ ลดโอกาส อย่างเช่น การดูแลรักษาสุขภาพให้แข็งแรง เพื่อลดโอกาสการเป็นไข้หวัด
• ถ้าโอกาสเกิดมาก ความเสียหายมาก ก็ใช้วิธีหลีกเลี่ยงโอกาสที่จะเกิด และลดความเสียหายเมื่อเกิด อย่างเช่น การอยู่บ้าน ใส่หน้ากากอนามัย เพื่อลดโอกาสติด Covid และฉีดวัคซีนเพื่อลดโอกาสเสียชีวิตจากการติดเชื้อ Covid
Covid เตือนเราว่าเรามีโอกาสพบเจอความเสี่ยงตลอดเวลา และเตือนเราว่ายังมีความเสี่ยงอีกมากมายที่เราต้องพบเจอตลอดชีวิต โดยประเภทของความเสี่ยงส่วนบุคคลที่สำคัญที่เราจะพบเจอได้แก่
1. ความเสี่ยงด้านความสัมพันธ์กับบุคคลอื่น ( Relationship Risk)
2. ความเสี่ยงด้านหนี้สิน (Liability Risk)
3. ความเสี่ยงด้านความปลอดภัย(Safety Risk)
4. ความเสี่ยงด้านทรัพย์สิน (Property or Asset Risk)
5. ความเสี่ยงด้านการเงินหรือการลงทุน (Financial / Investment Risk)
6. ความเสี่ยงด้านสุขภาพ (Health Risk)
7. ความเสี่ยงด้านอาชีพการงาน (Employment Risk)
8. ความเสี่ยงด้านสภาพแวดล้อม(Environmental Risk)
ความเสี่ยงแต่อย่างเป็นอย่างไร ไว้คุยกันครั้งหน้านะ