โดย…สาธิต บวรสันติสุทธิ์, CFP นักวางแผนการเงิน
เมื่อพูดถึงฟรีแลนซ์ เราก็มักจะได้ยินศัพท์อีกคำ คือ Gig Economy ซึ่งก็คือ ระบบเศรษฐกิจที่มีการจ้างงานแบบสั้น ๆ หรือชั่วคราว (gig = งานเล็ก/งานระยะสั้น) ผ่านแพลตฟอร์มหรือการจ้างงานตรง เช่น Grab, Fastwork, Upwork เป็นต้น
ความสัมพันธ์ระหว่าง Freelance กับ Gig Economy คือ Gig Economy คือโครงสร้างเศรษฐกิจ ส่วน Freelance คือ ผู้เล่นในระบบเศรษฐกิจนั้น โดยมีเครื่องมือที่ทำให้เกิด Gig Economy คือแพลตฟอร์ม เช่น Fastwork, Fiverr, Upwork (สายครีเอทีฟ/ดิจิทัล) Grab, Lineman, Foodpanda (สายบริการ/ขนส่ง) ฯลฯ ซึ่งแพลตฟอร์มเหล่านี้ คือ พื้นที่พบปะกันระหว่างฟรีแลนซ์ กับ ลูกค้า ก่อให้เกิดสังคมรูปแบบ “Gig Economy” ขึ้นมา
กล่าวโดยสรุป Gig economy คือ ระบบเศรษฐกิจที่ผู้คนทำงานในลักษณะ ฟรีแลนซ์ (Freelance) หรือ รับจ้างอิสระ ทำงานเป็นโครงการสั้นๆ หรือเป็นครั้งๆ (งานแบบ “กิ๊ก”) แทนการทำงานประจำ มีความยืดหยุ่นสูง แต่ก็ขาดความมั่นคง สิทธิประโยชน์ และสวัสดิการต่างๆ แบบพนักงานประจำ.
ลักษณะสำคัญของ Gig Economy
• งานอิสระและชั่วคราว:
แรงงานในระบบนี้จะทำงานเป็นโครงการ หรืองานเดี่ยวๆ จบไปเป็นครั้งๆ ไม่ได้มีสัญญาจ้างระยะยาวแบบงานประจำ.
• เทคโนโลยีและแพลตฟอร์ม:
เทคโนโลยีและแอปพลิเคชันต่างๆ ทำให้ฟรีแลนซ์สามารถเชื่อมต่อกับลูกค้าได้ง่ายขึ้น ทำให้การทำงานอิสระเป็นที่นิยมและเติบโตอย่างรวดเร็ว.
• ความยืดหยุ่น:
ฟรีแลนซ์มีอิสระในการเลือกงานและเวลาทำงานได้มากขึ้น.
• ขาดความมั่นคง:
เนื่องจากเป็นงานชั่วคราว ฟรีแลนซ์ในระบบกิ๊กมักจะขาดความมั่นคงในการทำงาน สวัสดิการ เช่น ประกันสุขภาพ เงินเดือนประจำ หรือสิทธิลา.
ตัวอย่างงานใน Gig Economy
• การส่งอาหารและของชำ : คนขับรถหรือมอเตอร์ไซค์ส่งอาหาร.
• การขับรถ: เช่น Grab หรือ Uber.
• บริการอื่นๆ: เช่น การแก้ไขเอกสาร การให้คำปรึกษา หรือแม้แต่งานในวงการบันเทิง.
ข้อดีและข้อเสีย
• ข้อดี :
o สำหรับแรงงาน: ความยืดหยุ่น อิสระในการเลือกงานและเวลา.
o สำหรับธุรกิจ: ช่วยลดต้นทุนค่าใช้จ่าย เพราะไม่ต้องจ้างพนักงานประจำ ดูแลพื้นที่สำนักงาน หรือให้สวัสดิการต่างๆ.
• ข้อเสีย:
o สำหรับแรงงาน: ความไม่มั่นคงทางรายได้ ขาดสวัสดิการต่างๆ เช่น ประกันสุขภาพ.
o สำหรับธุรกิจ: การขาดพนักงานประจำอาจทำให้ขาดความต่อเนื่องและความเชี่ยวชาญเฉพาะทางในระยะยาว.
อ่านบทความอื่นๆ
———————————————————————————————————————————————————–
